Konsumpcja współdzielona to działalność polegająca na dzieleniu się lub wymianie towarów i usług między osobami, zwykle w zamian za wynagrodzenie.
Wcześniej wspólna konsumpcja była ograniczona do naszego zasięgu geograficznego i najbliższego kręgu. Jednak dzięki Internetowi można łączyć się z ludźmi z całego świata o wspólnych zainteresowaniach. Wzrost konsumpcji współdzielonej jest spowodowany technologiami informacyjno-komunikacyjnymi, które umożliwiają tworzenie platform cyfrowych (portali i sieci społecznościowych), na których można prowadzić te interakcje.
Dlatego główną ideą ekonomii dzielenia się jest to, że dostęp wygrywa z własnością. Idea ta zakłada zmianę zarówno przyzwyczajeń każdej osoby, jak i na poziomie ekonomicznym i kulturowym społeczeństwa. W ten sposób kultura oparta na konsumpcji zindywidualizowanej przechodzi do modelu konsumpcji opartego na wymianie za pośrednictwem sieci społecznościowych lub platform peer-to-peer.
Ale są też bariery w tej ekspansji, a wśród nich wyróżnia się nieufność przy dokonywaniu transakcji przez Internet (m.in. brak prywatności, wątpliwości co do metod płatności). Platformy konsumpcji opartej na współpracy starają się zminimalizować te bariery, tworząc profile użytkowników, w których mogą wyrazić swoją opinię na temat swoich doświadczeń lub dodać oceny, które inni potencjalni użytkownicy mogą wziąć pod uwagę.
Systemy w ramach konsumpcji współdzielonej
W ramach pojęcia „współkonsumpcja” możemy wyróżnić kilka branż, w których realizowane działania obejmują zakres od bezinteresownych inicjatyw kooperacyjnych (nieodpłatnych) po inne dla zysku:
- Systemy oparte na produktach: Chodzi o promowanie idei płacenia za korzystanie z produktu, ale bez konieczności posiadania go. Dobrym tego przykładem jest „Bicing”, ponieważ umożliwia korzystanie z rowerów publicznych przez miasta po uiszczeniu rocznej opłaty i bez konieczności ich zakupu.
- Rynki redystrybucyjne: Polega na ponownym wykorzystaniu produktów, których już nie potrzebujemy, przekazaniu ich komuś, kto może ich potrzebować. Są rynki, na których produkty można kupić za darmo, a inne, na których są one wymieniane na inne towary (barter) lub sprzedawane za pieniądze (jak w przypadku eBay).
- Styl życia oparty na współpracy: To idea dzielenia się mniej materialnymi dobrami niż materiały, takimi jak czas, przestrzeń, umiejętności, wiedza czy pieniądze. Niektóre z tych inicjatyw mają miejsce na poziomie lokalnym, np. „Coworking” (współdzielenie przestrzeni do pracy) lub „Shared gardens” (współdzielenie przestrzeni uprawnych). Inne inicjatywy mają charakter bardziej globalny, takie jak wynajmowanie mieszkań podróżnym (Airbnb) lub inicjatywy, które dzielą się wiedzą (na przykład Wikipedia), a nawet muzyką (Spotify).
Zalety wspólnej konsumpcji
Konsumpcja współdzielona ma kilka zalet:
- Optymalizacja zasobów: Możemy dostarczyć towar, który wcześniej nie był używany lub nie miał 100% użytkowania
- Większa oferta dla konsumenta końcowego: Konsument znajduje szerszą ofertę pomiędzy tym, co oferują tradycyjne firmy, a tym, co oferuje ekonomia dzielenia się. Możesz dokonać szerszego porównania jakości i ceny.
- Oszczędność: Dzięki podaży towarów i usług używanych konsumenci mają dostęp do cen niższych niż rynkowe, co pozwala im oszczędzać. W czasach kryzysu gospodarczego ta przewaga była kluczem do proliferacji wspólnej konsumpcji.
- Stwórz ekosystem oparty na zaangażowaniu, solidarności i generowaniu pomysłów: Te pomysły idą w parze z przedsiębiorcami tworzącymi nowe firmy, generując zatrudnienie, bogactwo i innowacje w naszej strukturze biznesowej.
Wady wspólnej konsumpcji
Ponieważ jest to gospodarka uzgodniona między jednostkami, ma szereg wad:
- Brak regulacji prawnych i nieuczciwa konkurencja: Mamy do czynienia z nieuregulowanym sektorem, który powoduje skargi i protesty ze strony dotkniętych sektorów, domagających się równych warunków działania. Przykład: taksówkarze przeciwko Uberowi.
- Ochrona konsumenta: Odbiorca końcowy nie ma gwarancji jakości produktu, ani tego, że osoby, z którymi się nim dzieli, są godne zaufania i nie sprawiają kłopotów. . Są to ryzyka, które podejmuje się w zamian za niższą cenę.
