Tomás de Mercado był hiszpańskim teologiem dominikańskim, który żył w XVI wieku. Urodził się w Sewilli, epicentrum handlu z Ameryką. Był członkiem Szkoły Salamanki. Oprócz teologii interesował się sztuką i ekonomią. Był zdecydowanym zwolennikiem wolnego handlu, krytykował lichwę i monopole. Jednym z jego zamiarów było ustanowienie moralnego przewodnika dla kupców, który ustalałby uczciwe ceny za swoje produkty.
Tomás de Mercado urodził się między 1520 a 1523 rokiem. Bardzo młody udał się do Nowego Świata. Około 1540 udał się do Nowej Hiszpanii (dzisiejszy Meksyk), gdzie studiował u dominikanów. W 1553 wstąpił do zakonu, biorąc udział w szybkim przechodzeniu przez różne zakony. W ciągu zaledwie pięciu lat został wyświęcony na kapłana. Pełnił funkcję lektora sztuki do 1562 roku, kiedy wrócił do Kastylii, aby studiować teologię. Zapisał się na Uniwersytet w Salamance. Z tego powodu i z powodu swojego myślenia jest uważany za członka Szkoły w Salamance. Później wykładał filozofię, teologię moralną i prawo w Colegio de Santo Tomás de Sevilla. Był także doradcą moralnym kupców tego miasta.
Dwanaście lat po przybyciu do Hiszpanii wyruszył w drogę powrotną do Nowej Hiszpanii. Nie postawił jednak stopy na amerykańskiej ziemi, ponieważ śmierć przyszła do niego na pełnym morzu, dotkniętym ostrymi gorączkami. Jego ciało zostało wrzucone do wody w pobliżu wybrzeża San Juan de Ulloa.
Myśl i praca
Tomás de Mercado porusza się między dwoma światami. Z jednej strony utrzymuje pozycje zgodne z ostatnimi taktami średniowiecza. Z drugiej strony zawiera niuanse pasujące do myśli renesansowej, choć nie można jej za takie uznać.
Jego najważniejsze prace to: Umowy i kontrakty kupców i handlarzy (1569) i Suma ofert i kontraktów (1571). Dostrzega się w nich wpływ autorów go poprzedzających, takich jak Vives, Porfirio, Pedro Hispano czy Santo Tomás. Podobnie jak inni myśliciele szkoły w Salamance poświęcił szczególną uwagę ilościowej teorii pieniądza. Interesował się także logiką. W tej dziedzinie publikował In logicam magnan Aristoteles Commentarii 1571, tłumaczenie z komentarzami dzieła Arystotelesa.
W jego pracy widać myśl ekonomiczną Tomása de Mercado Suma ofert i kontraktów. Właściwie jest to wznowienie wydanego dwa lata wcześniej, ale z pewnymi ważnymi niuansami. W nim sewilski myśliciel rozważał na podstawie interesów i potępił lichwę, podobnie jak Martín de Azpilcueta, inny członek szkoły w Salamance. Zagłębił się także w teorię ilościową pieniądza. Troska o te kwestie wydaje się logiczna w kontekście masowego napływu metali szlachetnych z Ameryki.
Suma ofert i kontraktów
Praca podzielona jest na dwie części. W pierwszym wyjaśnia prawo naturalne i zasady prawa pozytywnego, które są fundamentalne dla analizy umów. W drugim opisuje różne formy działalności handlowej oraz zasady, których należy przestrzegać, aby ustalać uczciwe ceny.
Tomás de Mercado broni praktyki handlowej i uważa, że jej skutki są pozytywne. Niepokoi go jednak coraz powszechniejsza praktyka handlu na kredyt, zwłaszcza ta prowadzona z Indiami. Tym samym krytykuje tych, którzy wykorzystują tę praktykę do nieuzasadnionego podnoszenia cen, zarzucając im uprawianie lichwy.
Podobnie ostrzega przed istnieniem monopoli, które negatywnie wpływają na ceny. Zwraca uwagę, że w sytuacjach monopolistycznych każdy, kto dominuje na rynku, jednostronnie narzuca ceny. Może również stwarzać sytuacje sztucznego niedoboru danego produktu, aby zmienić jego cenę w górę.
W obliczu tych problemów uznał, że władze publiczne powinny interweniować, aby zagwarantować prawidłowe funkcjonowanie rynku, wolną konkurencję i uczciwe stosowanie interesów, aby uniknąć lichwy. Interwencja szczególnie ukierunkowana na podstawowe potrzeby, mająca na celu zachowanie interesu ogólnego.
Jego cel: połączenie ekonomii i moralności
Praca Tomása de Mercado ma podwójny wymiar, ponieważ celem było opracowanie praktycznego przewodnika po moralnych działaniach dla kupców, przy jednoczesnym dążeniu do ustanowienia przewodnika dla kupców do moralnego postępowania, przy próbie opracowania kompleksowej teorii ekonomicznej skoncentrowanej na wspólnym dobrze. Wszystko to w celu połączenia moralności z ekonomią.
Twórczość tego myśliciela wywarła znaczący wpływ na późniejsze czasy. Poszli za nim scholastycy, tacy jak Medina, Lessio czy Lugo, są tego przykładem. Ale już w XX wieku została odkryta i uratowana. W tym sensie szczególnie istotna była Szkoła Chicagowska, kierowana przez Miltona Friedmana, który, podobnie jak Sewilla, poświęcił wiele wysiłku ilościowej teorii pieniądza.
