Ryzyko kredytowe to możliwość poniesienia straty w wyniku braku zapłaty przez naszego kontrahenta w transakcji finansowej, czyli ryzyko, że nam nie zapłaci.
Ryzyko kredytowe polega na zmienności wyników finansowych aktywów finansowych lub portfela inwestycyjnego po upadłości lub niewypłacalności firmy. Jest to zatem sposób pomiaru prawdopodobieństwa, że dłużnik (prawo do zapłaty) porównał z wierzycielem (prawo do windykacji) wywiązania się ze swoich zobowiązań płatniczych, albo w okresie życia składnika aktywów finansowych, albo w terminie zapadalności.
Ten rodzaj ryzyka ma bezpośredni związek z problemami, jakie może przedstawiać firma, w sposób indywidualny. Z drugiej strony, ryzyko rynkowe (obejmujące ryzyko walutowe, cenowe, zmienności itp.) ma składnik ryzyka systematycznego (jest to ryzyko wynikające z niepewności na globalnym rynku, które w mniejszym lub większym stopniu wpływa na wszystkie istniejące aktywa w gospodarce).
Jedną z cech, którą należy wziąć pod uwagę, jest kształt rozkładu ryzyka kredytowego. Podczas gdy ryzyko rynkowe przyjmuje rozkład normalny, co oznacza, że jest symetryczny, dając takie same prawdopodobieństwa po obu stronach rozkładu, ryzyko kredytowe jest asymetryczne ujemnie. Przy ujemnej skośności na lewo od rozkładu znajduje się więcej wartości, czyli średniej. Ponadto średnia rozkładu jest mniejsza niż średnia rozkładu normalnego.
Rodzaje ryzyka kredytowego
W banku istnieją dwie duże grupy ryzyka kredytowego, które zależą bezpośrednio od kontrahenta.
- Detaliczne ryzyko kredytowe: Jest to ryzyko, które pochodzi głównie z działalności finansowej dla osób fizycznych i MŚP. W tym sensie każdy rodzaj finansowania wchodziłby do tego segmentu, czy to pożyczki (hipoteki), kredyty (konsumenckie, karty) czy jakakolwiek działalność finansowa z nimi związana.
- Hurtowe ryzyko kredytowe: jest to nieco bardziej złożone ryzyko. Musimy wziąć pod uwagę, że hurtowe ryzyko kredytowe obejmuje ryzyko kontrahenta. Ryzyko to może pochodzić z działań finansowych, takich jak repo, a także z działań bez recepty (OTC) jako instrumenty pochodne, takie jak swapy stóp procentowych (swapy procentowe -IRS-),swapy ryzyka kredytowego (swapy na zwłokę w spłacie kredytu) -CDS-) lub warrantów. Krótko mówiąc, może pochodzić z własnej działalności jednostki dokonującej sprzedaży lub z działań związanych z fuzjami i przejęciami (M&A).
Trzy formy ryzyka kredytowego
Istnieją trzy formy ryzyka kredytowego: ryzyko niewypłacalności (bankructwa), ryzyko obniżenia ratingu kredytowego oraz ryzyko spreadu kredytowego.
- Standardowe ryzyko: Jest to ryzyko, przy którym emitent obligacji (lub dłużnik kredytu) ma miejsce, gdy nie wywiązuje się ze swoich zobowiązań umownych. Ten rodzaj niewykonania zobowiązania może być częściowy lub całkowity. Gdy niewykonanie zobowiązania jest częściowe, część wyemitowanego długu jest odzyskiwana przez pożyczkodawcę środków. Natomiast w przypadku całkowitego niewykonania zobowiązania dłużnik nie płaci absolutnie nic z należnej kwoty.
- Ryzyko obniżenia ratingu kredytowego: Jest to możliwość, że agencja ratingowa obniży jakość kredytową tego składnika aktywów lub tego emitenta.
- Ryzyko spreadu kredytowego: jest to ryzyko, które mierzy wzrost rentowności aktywów referencyjnych w porównaniu z rentownością aktywów wolnych od ryzyka o podobnym terminie zapadalności. W Europie powszechnie stosuje się benchmark bund Niemiec, aw Stanach Zjednoczonych obligację amerykańską. Wzrost spreadu wskazuje, że aktywa referencyjne robią to w porównaniu z najgorszym aktywem wolnym od ryzyka. Na przykład, jeśli aktywa wolne od ryzyka mają 6% zwrot, a aktywa referencyjne (na przykład obligacja firmy A) przynoszą 8%, spread wyniesie 2%. W prawdopodobnym scenariuszu, w którym spread wzrośnie z 2% do 2,5%, cena tego aktywa referencyjnego spadnie w stosunku do aktywa wolnego od ryzyka (pamiętaj, że w przypadku obligacji rentowność porusza się w przeciwnym kierunku).
Obliczanie ryzyka kredytowego
Ryzyko kredytowe mierzone jest stratą oczekiwaną (PE) i obliczane tak samo dla ryzyka kredytowego detalicznego i hurtowego według wzoru:
