Historyczne spadki na giełdzie spowodowane kryzysem koronawirusa. Do kryzysu zdrowotnego dołączył kryzys gospodarczy. Rządy muszą zdecydować, na którym wolą się skupić. I prawie nie zatrzymają obu w tym samym czasie.
Skupmy się najpierw na termometrach światowej gospodarki. S&P 500, który odpowiada za prawie jedną trzecią światowej kapitalizacji giełdowej, odnotował w tym tygodniu piąty największy spadek na giełdzie (-11,5%) od II wojny światowej. Indeks MSCI World również spadł o -11,12%. W ujęciu ekonomicznym oznacza to straty prawie 10 bilionów dolarów na rachunkach inwestorów, czyli sumę PKB Niemiec, Wielkiej Brytanii, Francji i Hiszpanii. Nieźle jak na jeden tydzień.
W minionym tygodniu chińska giełda odnotowała znaczne spadki, jednak ich efekt na zachodnich giełdach był prawie niezauważalny. To było w poprzedni weekend, kiedy uruchomiły się alarmy, po dowiedzeniu się, że koronawirus intensywnie rozprzestrzenił się w północnych Włoszech, z ponad 100 zarażonymi. W Korei Południowej liczba ta była bliska tysiąca zarażonych, potwierdzając łatwość wzrostu tego wirusa.
Otwarcie rynków w poniedziałek przyniosło ponad 4% spadki światowych indeksów. Potem upadki piętrzą się dzień po dniu przez cały tydzień.
Ta choroba nie wydaje się szczególnie poważna, ale zachowuje się bardzo podobnie do zwykłej grypy: większość przypadków to łagodne objawy, które nie wymagają hospitalizacji.
A potem dlaczego torby spadają?
Giełdy są wiodącym wskaźnikiem gospodarki, próbującym przewidzieć zachowanie aktywności gospodarczej. Mamy obecnie do czynienia z dwoma kryzysami, jednym zdrowotnym, a drugim gospodarczym. I nikt nie wie dobrze, jak ta dwójka się rozwinie. Powoduje to to, co giełda lubi najmniej: niepewność. Innymi słowy, upadki są spowodowane strachem przed nieznanym.
Kryzys koronawirusa to kryzys podwójny. Po pierwsze, kryzys zdrowotny doprowadził do kryzysu gospodarczego. Będąc odmianą grypy, świat próbował uniknąć tego, co już wydaje się nieuniknione; aby koronawirus stał się pandemią. Jego wysoka zdolność do zarażania jest tym, co denerwuje rządy. Aby zapobiec jego rozprzestrzenianiu się, liczne zdarzenia zostały poddane kwarantannie i ograniczone. Większość ludności Chin od dwóch tygodni pracuje na pół gazu.
Doprowadziło to do gwałtownego zastoju chińskiej gospodarki. Nie idąc dalej, wczoraj dane o produkcji przemysłowej w Chinach wyniosły 35,7, co jest najniższym wynikiem w historii. Odzwierciedla to ogromny paraliż głównego motoru światowego wzrostu gospodarczego.
W przeciwieństwie do poprzedniego kryzysu zdrowotnego w Chinach, wyprodukowanego przez SARS. Obecnie Chiny mają 4-krotnie większe znaczenie gospodarcze na świecie. Dla porównania widzimy, że 25 lat temu PKB strefy euro był 10 razy większy niż chiński, aw zeszłym roku Chiny przewyższyły strefę euro wielkością produkcji.
Paraliż chińskiej gospodarki z jednej strony zaraził gospodarkę światową ze względu na jej duże znaczenie na świecie, a także ze względu na jej charakter jako wiodącego światowego eksportera. Wiele półproduktów wytwarzanych w Chinach do produkcji innych produktów w Europie i Ameryce przestało napływać. Z drugiej strony kryzys zdrowotny zaczyna dotykać Europę i dociera do Ameryki.
Ponieważ pandemia nieuchronnie rozprzestrzenia się na całym świecie, z ponad 1000 przypadków we Włoszech i 3000 przypadków w Korei Południowej, w Chinach, zdarzają się przypadki osób, które wyzdrowiały i zostały ponownie zarażone. Co dodaje więcej niepewności do kryzysu zdrowotnego.
Rozprzestrzenianie się wirusa skłania do podjęcia dalszych środków, aby spróbować powstrzymać jego rozprzestrzenianie się. Odwołania lotów, ograniczenia ruchu lotniczego i odwołanie ważnych wydarzeń. Na przykład we Francji odwołano wszystkie wydarzenia, w których wzięło udział ponad 5000 osób. W Szwajcarii wydarzenia, w których wzięło udział ponad 1000 osób.
Tak wiele restrykcji powstrzymuje gospodarkę Europy, która już miała Francję, Niemcy i Włochy na krawędzi recesji. Mówi się nawet, że Stany Zjednoczone mogą wejść w recesję lub przynajmniej mieć jedną czwartą ujemnego wzrostu w wyniku globalnego spowolnienia i paraliżu gospodarki. To jedna z największych obaw giełdy. Niech amerykański gigant wpadnie w recesję.
Na ratunek gospodarce przychodzą banki centralne i rządy
Kilka banków centralnych, kierowanych przez Fed, już zasugerowało środki stymulacyjne. Rynek dyskontuje już 3 obniżki stóp procentowych w tym roku w Stanach Zjednoczonych. Ze swojej strony rząd Hongkongu przeprowadził tak zwany helikopter pieniężny, to znaczy wysłał kopertę z pieniędzmi bezpośrednio do każdej rodziny w Hongkongu.
We Włoszech podjęto pilny pakiet stymulacyjny skoncentrowany na regionach północnych, najbardziej dotkniętych koronawirusem.
Nie wiemy natomiast, czy działania te będą miały pożądany wpływ na gospodarkę. Kryzys gospodarczy to kryzys ograniczenia podaży, to znaczy przestaje występować, ponieważ mniej osób będzie pracowało jako środek zapobiegawczy przeciwko koronawirusowi. Środki stymulujące wydatki nie mają wiele wspólnego z brakiem podaży. Co więcej, jeśli podaż jest zmniejszona, a wydatki stymulowane, najbardziej bezpośrednią konsekwencją jest po prostu wzrost poziomu cen. Nie oznacza to, że stosowanie tych bodźców nie ma sensu, może to służyć łagodzeniu napięć gospodarczych. Ale oczywiście nie zatrzyma to kryzysu gospodarczego.
Z drugiej strony rynek akcji lubi środki stymulacyjne, ponieważ oznaczają one zastrzyki płynności na rynku. Płynność na giełdzie pcha rynki w górę, jak widzieliśmy w ciągu ostatnich 10 lat. Z tego powodu wielu analityków uważa, że ożywienie na giełdzie przybierze formę V. Gdy kryzys zdrowotny ustąpi lub stanie się pandemią, którą już zaakceptowaliśmy, bodźce gospodarcze będą nadal pobudzać gospodarkę.
Kilku naukowców stwierdziło, że jeśli tempo ekspansji się utrzyma, koronawirus może dotknąć 70% światowej populacji. Rządy są w stanie powstrzymać kryzys gospodarczy lub kryzys zdrowotny. W tym celu muszą ocenić niebezpieczeństwo tej odmiany grypy.
Niewątpliwie kryzys zdrowotny ma pierwszeństwo przed kryzysem gospodarczym ze względu na brak wiedzy o tym, jak naprawdę działa ta grypa i dlatego, że wciąż nie ma na nią szczepionki. Jeśli to powstrzymać, rządy muszą poświęcić działalność gospodarczą, logicznie rzecz biorąc, zrobią to. Dlatego FED i reszta banków centralnych niewiele będą w stanie zrobić, aby powstrzymać kryzys gospodarczy, jeśli utrzymają ograniczenia działalności na całym świecie. Mogą być w stanie utrzymać rynek akcji w dobrej kondycji dzięki zastrzykom płynności, ale z pewnością nie będą w stanie powstrzymać kryzysu zdrowotnego.
