Koszt bezpośredni to taki, który można zmierzyć i przypisać bezpośrednio i jednoznacznie do konkretnego produktu. Jest to kategoria kosztów sklasyfikowana według relacji do produkcji.
Są to koszty, które są bardzo wyraźnie przypisane do produktu w celu poznania jego kosztu jednostkowego i dla których nie jest konieczne ustalanie żadnych kryteriów alokacji między różne produkty, ponieważ ich indywidualny rozkład ekonomiczny jest oczywisty.
Rodzaje kosztów bezpośrednich
Najczęstsze rodzaje kosztów bezpośrednich to:
- Surowiec: Są to materiały, które są częścią produktu. W produkcji drzwi byłoby to drewno, zawiasy lub śruby. Aby wykonać drzwi, łatwo i intuicyjnie wiesz, ile zużyłeś surowców i ich cenę.
- Praca bezpośrednia: Personel bezpośrednio związany z wytwarzaniem produktu przez 100% czasu przepracowanego. Kontynuując poprzedni przykład, odpowiadałoby to wynagrodzeniu pracownika, który zakłada zawiasy lub maluje drewno.
- Inne: Kontenery, transport jednostkowy, opakowania itp.
Musimy wziąć pod uwagę, że koszty mogą być bezpośrednie lub pośrednie w zależności od sektora, w którym działa firma, a nawet w zależności od organizacji, którą ma każda firma. Może się zdarzyć, że koszt jest bezpośredni dla jednej firmy, a jednak jest kosztem pośrednim dla innej firmy.
Na przykład, jeśli firma wytwarza pojedynczy produkt, koszt wynajmu fabryki byłby kosztem bezpośrednim, ponieważ musiałby być rozłożony tylko na wyprodukowane jednostki. Jednak firma produkująca różne produkty powinna zaklasyfikować ten sam koszt jako koszt pośredni, ponieważ musiałaby zastosować kryterium przypisania dla każdego produktu.
Przykład kosztów bezpośrednich
Wyobraźmy sobie firmę zajmującą się produkcją skórzanych butów i koszul sportowych. Określ, czy wymienione poniżej koszty są kosztami bezpośrednimi:
- Skórzany: Tak, skóra jest surowcem używanym wyłącznie do produkcji butów i można dokładnie określić, ile skóry potrzebuje każdy but.
- Płótno: Tak, tkanina jest surowcem używanym tylko do produkcji T-shirtów i możliwe jest dokładne określenie ilości materiału, jakiego potrzebuje każda koszulka.
- Sznurowadła: Tak, sznurówki są surowcem i wiadomo, ile sznurowadeł ma każdy but.
- Amortyzacja maszyn: Nie. W tym przypadku produkujemy dwa produkty i nie jest łatwo określić, jaką amortyzację możemy przypisać do każdego produktu. Można to zrobić na przykład na podstawie roboczogodzin lub wyprodukowanych ilości.
- Wynajem fabryczny: Nie. To ten sam przypadek, co amortyzacja maszyn.
- Wynagrodzenie pracowników sprzedaży: Nie. Nie są pracownikami bezpośrednio związanymi z procesem produkcyjnym.
- Wynagrodzenie osoby odpowiedzialnej za dodawanie sznurków: Tak, są to pracownicy bezpośrednio związani z produkcją pantofli, dlatego możemy podzielić ich wynagrodzenie pomiędzy ilość wyprodukowanych pantofli.