Współczynnik zależności jest wskaźnikiem demograficznym. Wyraża to odsetek osób niesamodzielnych w stosunku do populacji aktywnej zawodowo, czyli w wieku produkcyjnym.
Współczynnik obciążenia jest zatem wskaźnikiem, który zbiera dane o populacji aktywnej zawodowo i populacji niesamodzielnej. To, jak sama nazwa wskazuje, wyraża istniejącą proporcję wśród ludności, która podobnie jak emeryci uważana jest za niesamodzielną, jak również wśród ludności aktywnej zawodowo; od którego to zależy. Innymi słowy, współczynnik obciążenia to odsetek osób powyżej 65 roku życia, które nie są już w wieku produkcyjnym, w porównaniu do osób poniżej 65 roku życia, które są w wieku produkcyjnym.
Wskaźnik jest szeroko stosowany do określania stabilności systemu emerytalnego.
Dzieje się tak dlatego, że w pewnym sensie pokazuje odsetek osób w wieku produkcyjnym, które finansują emeryturę.
Aby uprościć obliczenia, zwykle wybiera się ograniczony przedział wiekowy od 15 do 65 lat.
Formuła współczynnika zależności
Obliczenie współczynnika obciążenia demograficznego wyraża się zwykle jako odsetek ludności w wieku produkcyjnym. Dodatkowo obejmujący określony okres.
Do jego obliczenia należy zastosować następujące wyrażenie:
Gdzie:
- T = wskaźnik zależności.
- n1 = Liczba osób w wieku od 0 do 14 lat oraz powyżej 65 lat (populacja zależna).
- n2 = Liczba osób w wieku od 15 do 64 lat (populacja aktywna).
Po zastosowaniu formuły otrzymujemy wynik. Im wyższy uzyskany odsetek, tym większe będzie również obciążenie ludności aktywnej zawodowo utrzymaniem ludności zależnej. Wręcz przeciwnie, jeśli stawka jest niska, tym niższa będzie opłata za część produkcyjną.
Wspomniany współczynnik zależności można również ustalić dla segmentów wiekowych, takich jak populacja dzieci i osoby starsze.
Oznacza to, że można go obliczyć dla obu, bez dodawania dwóch.
W tym celu wystarczy wybrać, jeśli chcemy obliczyć współczynnik obciążenia demograficznego populacji dzieci n1 tylko przez liczbę osób w wieku od 0 do 14 lat. Natomiast jeśli chcemy obliczyć współczynnik obciążenia dla starzejącej się populacji, zmienną n1 zastępujemy jedynie liczbą osób powyżej 65 roku życia.
Przykład współczynnika zależności
Aby zorientować się, jak obliczany jest współczynnik zależności, zróbmy prosty przykład. W tym celu użyjemy fikcyjnych danych, które nie odpowiadają rzeczywistym danym oferowanym przez kraj, do którego będziemy się odnosić w przykładzie.
Wyobraźmy sobie, że Meksyk ma aktywną populację 1 000 000 osób. Z kolei jego populacja w wieku od 0 do 14 lat wynosi 120 000 osób; podczas gdy w wieku 270 000 osób.
Do obliczenia współczynnika zależności posługujemy się wyrażeniem cytowanym w poprzednim akapicie i podstawiamy:
Po obliczeniu otrzymujemy wynik 39%. Co pokazuje, że przy posiadanych danych istniejąca proporcja wynosi 39 osób pozostających na utrzymaniu na każde 100 aktywów.
Współczynnik obciążenia emerytalnego
Zazwyczaj w celu zmierzenia stabilności publicznych systemów emerytalnych bierze się pod uwagę zwykle współczynnik obciążenia ludności starzejącej się.
Jest to obliczane za pomocą następującego wyrażenia:
Gdzie:
- T = Wskaźnik zależności starzejącej się populacji.
- n1 = Liczba osób powyżej 65 roku życia (populacja zależna).
- n2 = Liczba osób w wieku od 15 do 64 lat (populacja aktywna).
Po obliczeniu możemy poznać odsetek emerytów, którzy w pewien sposób są uzależnieni od każdego opłacającego składki. W ten sposób, znając liczbę osób zależnych od liczby współpracowników, możemy wiedzieć, jak zrównoważony jest system.
Podobnie jak w przypadku ogólnego współczynnika obciążenia, im wyższy uzyskany odsetek, tym większe obciążenie siły roboczej związane z utrzymaniem populacji niesamodzielnej. Chociaż to prawda, wszystko jest powiedziane, że są inne czynniki, które mają wpływ.
