Kolonializm to sytuacja, w której państwo dominuje nad obcym terytorium. W ten sposób sprawuje władzę polityczną, gospodarczą i kulturalną.
Kolonializm oznacza zatem, że skolonizowany kraj jest zależny od drugiego. W konsekwencji ich rząd lub władze nie mogą podejmować decyzji autonomicznie.
Należy zauważyć, że kolonializm był bardziej obecny między XV a XIX wiekiem. Dzieje się tak w wyniku ekspansji europejskich krajów potęgowych, takich jak Hiszpania, Anglia i Francja.
Charakterystyka kolonializmu
Wśród cech kolonializmu są:
- Zwykle odnosi się do dominacji państwa posiadającego wpływy na poziomie światowym, metropolii, nad inną słabiej rozwiniętą, zwaną kolonią.
- Kolonizacja może nastąpić w celu wykorzystania zasobów naturalnych, takich jak minerały występujące w zdominowanym kraju. Niektórzy nazywają to nawet grabieżą. W każdym razie pewne jest to, że interesy ekonomiczne skolonizowanego narodu są podporządkowane interesom jego kolonizatora.
- Do tradycyjnej kolonizacji używano przemocy lub siły. Można jednak zastosować bardziej subtelne metody, takie jak samo zagrożenie interwencją wojskową.
- Kolonizacja może odpowiadać na interes kontrolowania strategicznego terytorium w handlu międzynarodowym. Zdominowany naród być może jest właścicielem portu morskiego, przez który większość towarów trafia na kontynent.
- Zajmuje się zwykle nie tylko sferą polityczną i gospodarczą, ale także kulturową. Oznacza to, że w zdominowanym narodzie wpaja się pewne zwyczaje i zwyczaje.
Kolonializm i imperializm
Ważne jest, aby odróżnić kolonializm od imperializmu. W obu przypadkach sprawowana jest dominacja ekonomiczna, polityczna i militarna. Jednak w pierwszym przypadku kontrola ma charakter formalny, w drugim nie jest to warunek konieczny.
Innymi słowy, kolonializm implikuje ustanowienie struktury politycznej, która go wspiera. Na przykład mianowanie wicekrólów do zarządzania podbitymi terytoriami.
Zamiast tego imperializm może przybrać formę kolonializmu, ale jest to pojęcie szersze. W ten sposób można sprawować nieformalną lub pośrednią dominację, na przykład pod groźbą okupacji wojskowej warunkującej zestaw decyzji politycznych.
Konsekwencje kolonizacji
Wśród skutków kolonizacji możemy wymienić:
- Większa siła geopolityczna i gospodarcza metropolii.
- Zniszczenie części materialnego dziedzictwa skolonizowanego terytorium.
- Duża liczba strat ludzkich, nie tylko w wyniku walk, ale także chorób, które przeniosły się szczególnie z jednostek z metropolii na mieszkańców kolonii.
- Synkretyzm kulturowy, który oznacza mieszanie się kultury metropolii z kulturą kraju dominującego, co powoduje powstawanie nowych zwyczajów i wierzeń.
Przykład kolonializmu
Przykładem kolonializmu, jak wspomnieliśmy wcześniej, był ten praktykowany przez mocarstwa europejskie na kontynencie amerykańskim.
Po przybyciu Krzysztofa Kolumba do Ameryki w 1492 r. z Hiszpanii organizowano różne ekspedycje wojskowe w celu podboju nowych terytoriów. W ten sposób powstały różne wicekrólestwa, podkreślając znaczenie Nowej Hiszpanii i Peru.
Kolonie były zależne od Królestwa Hiszpanii, rządzonego przez wicekróla mianowanego przez koronę. Tym samym terytoria te nie cieszyły się suwerennością i musiały płacić podatki i rozliczać się z kolonizującym krajem.