Kompulsywne kupowanie to zaburzenie, w którym dana osoba nabywa towary i/lub usługi w sposób niekontrolowany i bez określonego celu. Powoduje to dla niego problemy na poziomie osobistym oraz w środowisku rodzinnym i zawodowym.
Innymi słowy, kompulsywne kupowanie polega na nadmiernej konsumpcji i pod wpływem impulsów emocjonalnych. W ten sposób osoba wydaje więcej, niż może, zadłużając się i narażając swoją sytuację finansową.
Ale konsekwencje tego nieładu są nie tylko ekonomiczne. Jednostka naraża na ryzyko relacje z najbliższymi, takimi jak rodzina lub partner, ponieważ stawia przed nimi swoje uzależnienie. Innymi słowy, wolą dalej wydawać pieniądze, nawet jeśli oznacza to na przykład, że może im zabraknąć pieniędzy na opłacenie czesnego ich dzieci.
Kompulsywne cechy kupowania
Wśród cech kompulsywnego kupowania możemy wyróżnić następujące:
- Konsument kupuje tylko dla satysfakcji, a nie dla zaspokojenia potrzeby, a tym bardziej pilnej potrzeby. Jednak spróbuje to uzasadnić.
- Osoba zwykle żyje w długach, zawsze wydaje więcej niż zarabia.
- Dla kompulsywnego kupującego dobre samopoczucie związane z kupowaniem może być tym samym, co picie dla alkoholika. Innymi słowy, jest to bardzo częste zaburzenie w innych nałogach.
- Przyjemność generowana przez kupowanie towarzyszy wyrzutom sumienia, na przykład z powodu roszczeń bliskich członków rodziny. Po początkowej satysfakcji dodatkowo zwykle rozwija się depresja lub lęk, które osoba będzie próbowała złagodzić, używając ponownie. W ten sposób powstaje błędne koło.
- Jednostka może nabywać rzeczy bezużyteczne, powtarzane lub takie, które nigdy nie zostaną użyte. Satysfakcję daje akcja kupna.
- Jak każde uzależnienie czy zaburzenie, kompulsywne zakupy powinny być leczone przez profesjonalistę (psychologa lub psychiatrę). Pierwszym krokiem jest zaakceptowanie przez chorego swojego stanu i podjęcie decyzji o kontynuowaniu leczenia.
Kompulsywne zakupy i konsumpcjonizm
Należy wziąć pod uwagę, że żyjemy w świecie, w którym powszechne jest używanie karty kredytowej i kupowanie na raty. Ułatwia to ludziom wydawanie więcej niż obecnie.
W tym kontekście zwykle normalizujemy nadmierną konsumpcję (nie jest to postrzegane społecznie jako kradzież), ale może stać się zachowaniem uzależniającym.
Kompulsywne zakupy nie powodują takich samych szkód w ciele jak narkotyki czy alkohol. Jednak generuje szkody nie tylko materialne, ale także emocjonalne w stosunku do najbliższych.