Kryteria konwergencji to warunki, których muszą przestrzegać państwa strefy euro. Stabilność cen, kierunek finansowy krajów i kontrola kursów walutowych lub stóp procentowych to główne wskaźniki przy badaniu ich kondycji finansowej i możliwości wejścia do Unii Europejskiej (UE).
Tego typu wymogi pozwalają krajom członkowskim w pełni należeć do UE, a tym samym mieć prawa, jakie ta sytuacja nadaje ich gospodarkom i systemom politycznym. Potrzeba stworzenia tego typu wymogu zrodziła się, gdy uznano, że UE powinna rozwijać się jedynie poprzez przyjmowanie nowych członków, cieszących się prawidłowym zarządzaniem gospodarką, w celu wzmocnienia jej struktury i efektywności.
Przystąpienie do Unii i przyjęcie euro jako waluty wymaga spełnienia tych wymogów. Są to cztery główne kryteria o charakterze gospodarczym i finansowym, które kładą podwaliny, na których państwa tworzące UE wytyczają wspólną drogę w ramach wcześniej ustalonych ograniczeń gospodarczych. Jego celem jest zatem osiągnięcie wysokiego poziomu konwergencji gospodarczej.
Kryteria konwergencji nazywane są również kryteriami z Maastricht ze względu na ich historyczne pochodzenie, a ich cechy i szczegóły zawarte są w Traktacie Wspólnoty Europejskiej.
Komisja Europejska i Europejski Bank Centralny są organami odpowiedzialnymi za potwierdzenie spełnienia kryteriów w procesie przyjęcia do strefy euro.
Główne kryteria konwergencji
Oto główne kryteria konwergencji, które kraje muszą spełnić:
- Stopa inflacji, która powinna wynosić mniej niż 1,5%, biorąc pod uwagę średnią trzech państw członkowskich o najniższym odnotowanym poziomie inflacji. W ten sposób celem jest osiągnięcie stabilności cen w kraju, dlatego analizuje się je za pomocą CPI.
- Finanse rządowe, ponieważ na ogół wymagane są deficyty budżetowe lub publiczne w wysokości poniżej 3% ostatniego odnotowanego PKB oraz poziom długu publicznego poniżej 60%. Warunki te można jednak zignorować w niektórych przyjęciach w ramach oceny dokonanej przez strefę euro podczas badania inkorporacji.
- Kurs walutowy, ponieważ kandydat do członkostwa musi poddać się mechanizmowi ustanowionemu przez Europejski System Walutowy na dwa lata przed wejściem i bez dewaluacji swojej waluty jako sposobu analizy jego rentowności. Podobnie jak w przypadku cen, większej stabilności poszukuje się w zakresie stawek.
- Długoterminowa stopa procentowa, która będzie musiała być niższa niż 2% w stosunku do średniej krajów wymienionych w sekcji dotyczącej inflacji.
Oprócz kryteriów konwergencji wyszczególnionych powyżej, wiele innych aspektów ekonomicznych jest ocenianych podczas przyjmowania lub nie kandydatów do wejścia, takich jak bilans płatniczy na rachunku bieżącym lub poziom integracji prezentowany przez ich rynki.