Dwadzieścia osiem kolejnych lat rośnie ekonomicznie. To jest bilans Australii. Wielu zastanawia się, jak można połączyć tak długi okres ekspansji. Czy można unikać recesji w nieskończoność?
Cykle koniunkturalne wyjaśniają fazy wzrostu lub ekspansji oraz okresy recesji lub kryzysu gospodarczego. Podczas gdy w czasach ekspansji wzrasta Produkt Krajowy Brutto (PKB) i rośnie zatrudnienie, recesje są naznaczone upadkiem gospodarki i likwidacją miejsc pracy. Teraz trudno określić, ile lat trwa cykl gospodarczy, ale naprawdę uderzający jest przypadek Australii, gdzie gospodarka rosła nieprzerwanie przez dwadzieścia osiem lat.
Przyglądając się historii gospodarczej krajów zachodnich, widzimy różne cykle gospodarcze, przez które przeszli, stając w obliczu etapów ekspansji i kurczenia się gospodarki. Jedynie kraje takie jak Chiny i Indie doświadczyły długotrwałego wzrostu gospodarczego, głównie z powodu offshoringu produkcji przez zachodnie firmy.
Z drugiej strony Australia, będąc krajem zachodnim, zdołała uniknąć recesji, a wszystko to dzięki bardzo silnej wadze sektora surowcowego, odpowiedniej polityce gospodarczej i znacznemu wolumenowi australijskiego eksportu do Chin. I to jest to, że przez te dwadzieścia osiem lat australijscy robotnicy nie zaznali kryzysu. Chociaż prawdą jest, że ludność australijska zachowuje ostrożne i realistyczne podejście, mając świadomość, że recesji gospodarczej nie da się uniknąć w nieskończoność.
Unikanie kryzysów i rozwiązywanie problemów
To, że Australia rozwija się od dwudziestu ośmiu lat, nie oznacza, że nie musiała borykać się z problemami. W tym sensie warto wspomnieć o kryzysie azjatyckim z 1997 roku i bańce mieszkaniowej.
W przypadku azjatyckiego kryzysu smoków z 1997 r. prężne gospodarki, takie jak Korea Południowa, szczególnie mocno ucierpiały na skutek społecznych skutków kryzysu. Nadejście kryzysu w Azji zagroziło wzrostowi Australii przez sześć kolejnych lat. Jednak Centralny Bank Australii wiedział, jak podjąć odpowiednie kroki. W tym celu najwyższy australijski organ monetarny zdecydował się nie podnosić stóp procentowych, a waluta została zdewaluowana, co pomogło zrównoważyć eksport, który przeniósł się z Azji Południowo-Wschodniej do innych bardziej korzystnych obszarów geograficznych. Wręcz przeciwnie, sąsiedzi z Nowej Zelandii podjęli decyzję o podniesieniu stóp procentowych i popadli w recesję.
Drugim wyzwaniem, któremu udało się sprostać Australii, była bańka na rynku mieszkaniowym. Podczas gdy niektóre kraje, pogrążone w wielkich bańkach, zaprzeczały rzeczywistości, Australijczycy postanowili zająć się problemem u źródła.
Wystarczyło spojrzeć na australijskie ceny domów, by zdać sobie sprawę, że w ciągu ostatnich dziesięciu lat wzrosły o 70%. Dlatego australijski rząd, świadomy rzeczywistości, zdecydował się na stopniowe zakończenie bańki, zaostrzając warunki dostępu do kredytów hipotecznych. Doświadczenie pokazuje, że nadmierne zadłużenie rodzin było jednym z problemów związanych z bańkami, jednak w Australii problem ten jest nadal ukryty.
Kontrola podmiotów bankowych
Innym sektorem bardzo dotkniętym bańką mieszkaniową i recesją był sektor bankowy. Za wieloma bankowymi katastrofami kryło się złe zarządzanie podmiotami, które podejmowały nadmierne ryzyko bez oceny możliwych konsekwencji. Cóż, w Australii przeprowadzono przegląd wszystkich menedżerów, którzy byli na skraju bankructwa swoich banków. W związku z tym banki australijskie są teraz znacznie ostrożniejsze w analizie ryzyka.
Z drugiej strony rząd australijski, obstawiając regulacje i konkurencję, zabronił prawem fuzji czterech głównych banków w kraju.
Zadłużone gospodarki krajowe i zdrowe finanse publiczne
Dobra kondycja australijskiej gospodarki jest w dużej mierze zasługą zdrowego sektora publicznego. Wynika to z niskiego poziomu długu państwowego, który wynosi 40,67% PKB (2017), znacznie poniżej głównych gospodarek zachodnich, takich jak Włochy, Stany Zjednoczone, Niemcy i Japonia. Ze swojej strony rząd skorzystał z okazji, aby zdecydowanie zainwestować w infrastrukturę, co ostatecznie sprzyjało wzrostowi gospodarczemu.
Poza zdrowymi finansami publicznymi, jednym z możliwych zagrożeń, z jakimi musi się zmierzyć Australia, jest wysokie zadłużenie gospodarek krajowych, których zadłużenie przekracza 100% PKB. To nadmierne zadłużenie może być zagrożeniem w przyszłości, zwłaszcza gdy konsumpcja prywatna stanowi 57% PKB Australii.
Zagrożenia dla eksportu
Chiny są jednym z głównych miejsc przeznaczenia australijskiego eksportu. A boom w chińskim wzroście gospodarczym pozwolił Australii ulokować do 35% swojego eksportu w Chinach. Dawno minęły czasy, gdy chiński PKB rósł powyżej 10%, ponieważ chińska gospodarka znajduje się obecnie w spowolnieniu, rosnąc powyżej 6%. W rezultacie spowolnienie w Chinach może zaszkodzić australijskiemu eksportowi.
Australijskie rolnictwo i hodowla, będące prawdziwą ostoją gospodarki, skorzystały na dobrze znanym boomie towarowym. W ten sposób rolnicy i hodowcy zajmowali najwyższe pozycje pod względem produkcji i eksportu. Problem w tym, że boom na surowce zbliża się do końca.
Jednak do końca długiego okresu wzrostu Australii jest jeszcze czas. Należy jednak pamiętać, że rosnący ekonomicznie w nieskończoność wydaje się bardzo skomplikowaną firmą.
