Centralizm to system rządów, w którym główny podmiot skupia wszystkie (lub większość) uprawnień państwa. W ten sposób decyduje o całym rządzonym terytorium.
Oznacza to, że w tego typu systemie istnieje władza centralna, która ma największe uprawnienia do przewodzenia narodowi. To w przypadku lokalnych instancji, takich jak gminy, o mniejszej mocy.
Centralizm ma konotację geograficzną. Oznacza to, że odnosi się to do faktu, że większość decyzji dotyczących całego narodu jest zawsze podejmowana z tego samego regionu lub miasta (które zwykle jest stolicą). To odejmując prowincjom wpływy i władzę decyzyjną.
Centralistyczny system rządów ma długą tradycję. Na przykład we Francji, gdzie jest on utrzymywany, jak w niektórych krajach Ameryki Łacińskiej, gdzie istnieje rząd centralny, ale który współistnieje z rządami na szczeblu niższym niż krajowy o pewnych uprawnieniach.
Należy również zauważyć, że centralizm jest przeciwieństwem federalizmu.
Federalizm i centralizmBudowa centralizmu
Centralizm nie jest wpisany w terytorium, ale jest konsekwencją konstrukcji aparatu państwowego. Oznacza to, że odpowiada temu, że większość funkcji została przypisana do określonego organu, na przykład Oddziału Wykonawczego. Ten podmiot z kolei normalnie działa w stolicy kraju.
Wyobraźmy sobie, że poprzedni przypadek dotyczy kraju A i jego stolicy Z. Z tego miasta będą wtedy podejmowane np. decyzje dotyczące polityki fiskalnej i monetarnej.
Rodzaje centralizmu
Istnieją dwa rodzaje centralizmu:
- Czysty centralizm: Postaw na jedność polityczną, terytorialną i administracyjną. Innymi słowy, jest tylko jeden rząd, od którego podejmowane są decyzje państwowe. W związku z tym burmistrzowie, gminy lub jakikolwiek inny rodzaj samorządu terytorialnego nie są dozwolone.
- Zdekoncentrowany centralizm: Kiedy rząd deleguje funkcje do organów zdecentralizowanych, ale nadal są one częścią tej samej struktury administracyjnej, to znaczy, muszą odpowiadać przed władzą centralną.
Należy zauważyć, że istnieje coś takiego, jak centralizm demokratyczny. To ideologia podniesiona przez Karola Marksa (1818-1883) i Lenina (1870-1924). Jego propozycja jest taka, aby decyzje partii były podejmowane przez instytucje demokratycznie wybrane przez wszystkich członków organizacji politycznej.
