Samoświadomość to opinia lub obraz, jaki jednostka ma o sobie. Interakcje społeczne i sposób odnoszenia się do świata w ogóle są bardzo wpływowymi aspektami w rozwoju tego terminu.
Pojęcie Ja jest terminem szeroko stosowanym w różnych rodzajach psychologii, chociaż został wysoko rozwinięty zwłaszcza przez psychologię humanistyczną.
Krótko mówiąc, samoświadomość to wyobrażenie o sobie. Aby to osiągnąć, łączy się kilka czynników: wpływ jednostek, z którymi dana osoba jest zwyczajowo związana, oraz sposób, w jaki osoba postrzega siebie zgodnie z jego cechami osobowości i własnymi cechami. Wszystko to składa się na samoocenę.
Samoświadomość rodzi się wraz z człowiekiem i stopniowo rozwija się zgodnie z doświadczeniami, a także sytuacjami, które pojawiają się na co dzień.
Ponadto można go modyfikować w zależności od zachodzących wydarzeń. Nie jest czymś nieruchomym, ale zależy od tego, co pojawia się w życiu człowieka i roli, jaką odgrywa.
Z czego składa się koncepcja siebie?
Samoświadomość składa się z dwóch podstawowych elementów:
- Tożsamość osobista: Oto czynniki, które przypisuje się samej jednostce, takie jak cechy osobowości, gusta, osobista wizja, myśli, idee i przekonania.
- Tożsamość społeczna: W tej części interweniują elementy związane ze środowiskiem społecznym danej osoby, mogą to być jej przyjaciele, rodzina, rodzaj religii, do której należą, działania, które wykonują w jakimś rodzaju społeczności lub w czasie wolnym, uniwersytet lub związki praca.
Oba czynniki kształtują samoocenę osoby i służą wzmocnieniu jej tożsamości.
Jakie czynniki wpływają na obraz siebie?
Oto główne czynniki:
- Nastawienie: To sposób, w jaki reagujesz na określoną sytuację. Sposób, w jaki konkretnie coś jest oceniane pozytywnie lub negatywnie. Ta ocena sprawi, że będziesz działać zgodnie z wyobrażeniem, jakie masz na ten temat. Na przykład, jeśli ktoś ma dobrą samoocenę, że jest dobrym mówcą i musi wygłosić przemówienie, z pewnością nie spowoduje to żadnego problemu. Ale jeśli wręcz przeciwnie, człowiek jest nieśmiały, a jego obraz siebie w związku z tym jest negatywny, z pewnością robienie czegoś takiego powoduje u niego pewien dyskomfort.
- Schemat ciała: Postrzeganie, jakie dana osoba ma na temat własnego ciała i ciała. Na schemat ciała duży wpływ mają aktualne mody, relacje społeczne i ogólnie myśli o stanie fizycznym. To sposób, w jaki człowiek widzi siebie, a nie jak postrzegają go inni.
- Wycena społeczna: Wszystko, co łączy człowieka z resztą i ocenę, jaką wyrabiają o nim zewnętrznie. Sposób, w jaki to postrzegają, relacje, które istnieją między nimi, uznanie, jakie może mieć, krytyka, pochwała, jaką może otrzymać, między innymi. Wszystko to w dużym stopniu wpływa na obraz siebie.
- Zdatność: Na obraz siebie ma również wpływ rodzaj zdolności, jakie dana osoba ma do zrobienia czegoś konkretnego. W czym jest dobry, a czym nie radzi sobie z wielką zręcznością.
Różnica między obrazem siebie a samooceną
Samoocena jest powiązana z poczuciem własnej wartości. Różnią się tym, że ta ostatnia skupia się na najbardziej emocjonalnej części, jest to element bardziej subiektywny. Wprowadza się w nim osądy o sobie, oceny i obraz skupiony na płaszczyźnie mentalnej. Natomiast samoświadomość to bardziej obiektywna informacja o tym, jak siebie postrzegamy.
Ostatecznie należy również dodać, że koncepcja siebie to sposób, w jaki postrzegasz siebie, ale to nie znaczy, że twoja własna percepcja jest taka sama jak innych. Na przykład ktoś może być uważany za nieśmiałego, ale tak naprawdę jego grupa przyjaciół lub współpracowników nie postrzega go w ten sam sposób.