Deficyt publiczny to pozycja, która mierzy sytuację gospodarczą państwa kraju za pomocą różnicy między dochodami a wydatkami w określonym roku i jest zwykle wyrażona jako procent produktu krajowego brutto (PKB) tego samego rok.
Różnica między deficytem publicznym a długiem polega na tym, że pierwsza jest zmienną przepływu, a druga zmienną zapasów. Innymi słowy, deficyt publiczny reprezentuje różnicę między dochodami a wydatkami w danym roku. Tymczasem dług jest zmienną, do której dodaje się lub odejmuje deficyt. Rezultatem jest całkowity dług publiczny.
Warto wspomnieć, że deficyt publiczny, będąc różnicą, może być dodatni lub ujemny. Jeżeli wydatki są większe niż dochód, to różnica (przychód – wydatki) będzie ujemna. I odwrotnie, jeśli dochód jest większy niż wydatki, różnica (dochód – wydatki) będzie dodatnia. Gdy różnica jest ujemna, określa się ją mianem deficytu publicznego. Wręcz przeciwnie, gdy różnica jest dodatnia, nazywa się ją nadwyżką publiczną. Chociaż prawdą jest, że chociaż pod różnymi nazwami jest to ta sama wielkość.
- Zobacz znaczenie nadwyżki
- Zobacz znaczenie deficytu
Sposoby finansowania deficytu publicznego
W celu sfinansowania deficytu publicznego w kolejnych latach państwo może działać na trzy sposoby:
- Poprzez podatki: jest tym, co znamy jako Polityka fiskalnaPodnosząc podatki, mogą zebrać więcej, a to zależy od rządu.
- Emisja pieniędzy: jest to metoda, która nie jest już stosowana w krajach rozwiniętych. Generuje inflację i deprecjonuje walutę narodową, uniemożliwiając prawidłowe funkcjonowanie i rozwój krajowej gospodarki.
- Emisja długu publicznego: Skarb Państwa przechwytuje finansowanie, emitując aktywa w różnych okresach czasu (obligacje, weksle itp.), za które musi zapłacić inwestorom określoną rentowność. Emisja ta musi być dozwolona przez prawo i respektować ograniczenia nałożone na nią w ogólnych budżetach państwa. Im większe jest zadłużenie państwa i jego potrzeby finansowe, tym bardziej skomplikowane jest jego pozyskanie dla prywatnych firm, ponieważ konkurują one z państwem i muszą płacić więcej, co sprawia, że ich finansowanie jest droższe i mniej konkurencyjne. co znamy jako efekt wydalenia (wypieranie), sytuacji, która wypiera prywatne zadłużenie z rynku.
W omawianym przypadku Skarb Państwa emituje obligacje i bony o różnych terminach zapadalności (emisja długu publicznego). Wyobraźmy sobie, że dziś emitujesz 1 miliard euro w formie obligacji o 10-letnim terminie zapadalności. Inwestorzy otrzymają okresowe oprocentowanie na 10 lat, w zamian za finansowanie państwa w tym momencie, do terminu zapadalności.
Skumulowana „żyjąca” suma emisji Skarbu Państwa na finansowanie deficytu publicznego jest tym, co nazywamy długiem publicznym. Zwykle wyraża się go również jako procent rocznego PKB.
Z tego powodu deficyt publiczny może wynosić -5,9% i jest zgodny z długiem publicznym, który stanowi 99,3% PKB, jak widać w tabeli poniżej w Hiszpanii.
| Hiszpania | Deficyt publiczny | Dług publiczny | ||
|---|---|---|---|---|
| mln € | % PKB | mln euro | % PKB | |
| 2014 | -61.319 | -5,9% | 1.033.741 | 99,3% |
| 2013 | -71.241 | -6,9% | 966.044 | 93,7% |
| 2012 | -108.903 | -10,4% | 890.728 | 85,4% |
| 2011 | -101.265 | -9,5% | 743.530 | 69,5% |
| 2010 | -101.445 | -9,4% | 649.259 | 60,1% |
| 2009 | -118.237 | -11,0% | 568.700 | 52,7% |
| 2008 | -49.385 | -4,4% | 439.771 | 39,4% |
| 2007 | 21.620 | 2,0% | 383.798 | 35,5% |
| 2006 | 22.144 | 2,2% | 392.168 | 38,9% |
| 2005 | 11.229 | 1,2% | 393.479 | 42,3% |
| 2004 | -364 | 0,0% | 389.888 | 45,3% |
| 2003 | -2.960 | -0,4% | 382.775 | 47,6% |
| 2002 | -3.106 | -0,4% | 384.145 | 51,3% |
| 2001 | -3.839 | -0,5% | 378.883 | 54,2% |
| 2000 | -6.608 | -1,0% | 374.557 | 58,0% |