Naród to grupa ludzi, których łączy szereg elementów, takich jak historia, język, terytorium, kultura, pochodzenie etniczne. Generalnie są one zgrupowane tworząc państwo, region lub inną formułę reprezentującą ich suwerenność.
Pojęcie narodu jest pojęciem złożonym iz punktu widzenia politologii nie ma jednej definicji. Dlatego, aby wiedzieć, co to jest i jakie jest znaczenie pojęcia narodu, zobaczymy dwie definicje, które zostały użyte do opisu narodu:
- Tradycja francuska: Według Sieyèsa, teoretyka rewolucji francuskiej, naród tworzą wszyscy ludzie, którzy wyrażają zamiar wspólnego życia w ramach tej samej wspólnoty politycznej, niezależnie od różnic kulturowych, językowych, religijnych czy etnicznych.
- Tradycja niemiecka: Według Herdera i Fichte naród to te, które łączy szereg elementów, takich jak pochodzenie etniczne, praktyki prawne, folklor, mitologia, kultura itp. Bo nawet jeśli o tym nie wiedzą, dzielenie tych cech jest wyrazem zbiorowej duszy.
Podsumowując, dla pierwszej definicji narodem byłby każdy, kto chce utworzyć wspólnotę polityczną. Z drugiej strony, po drugie, naród to wszyscy ci, którzy mają pewne wspólne cechy, ponieważ to, czy chcą, czy nie, definiuje ich jako wspólnotę.
Elementy narodu
W zależności od użytej definicji naród może mieć elementy obiektywne lub subiektywne. Zacznijmy od celów:
- Geografia.
- Język.
- Populacja.
- Kultura lub tradycje.
- Pochodzenie etniczne.
- Religia.
Niektórzy autorzy odrzucają jednak, że pojęcie narodu można objąć wszystkimi poprzednimi komponentami. Tak więc według autorów, którzy opowiadają się za subiektywnymi elementami składającymi się na naród, mamy do czynienia z:
- Chęć życia w tej samej społeczności.
- Identyfikacja jednostki z narodem.
- Solidarność między żyjącymi w niej ludźmi.
- Wspólne zainteresowania.
- Powszechna świadomość.
W każdym razie należy zauważyć, że nie ma nawet konsensusu między obiektywnymi i subiektywnymi elementami narodu.
Różnica między narodem a państwem
W konstytucji państw wygodnie jest rozróżnić sposób ich powstawania. Innymi słowy, trzeba wiedzieć, czy poczucie narodu poprzedza państwo, czy jest ono wytworzone przed powzięciem wspólnego sumienia.
W państwach pozbawionych tożsamości narodowej to rządzące elity napędzały tworzenie wspólnych wartości i elementów. Były to język, folklor, religia itp. I to instytucje tego państwa, takie jak szkoła, kościół, a nawet służba wojskowa, są odpowiedzialne za przekazanie tych wspólnych elementów społeczeństwu jako całości. Jako przykłady możemy podać Hiszpanię, kraje Ameryki Południowej i Afryki, Francję itd.
Naród kulturowy
Wręcz przeciwnie, istnieją państwa, które powstały z tych wspólnych uczuć i cech, zwane także narodem kulturowym. Co więcej, to oni motywują ruchy i reżimy nacjonalistyczne.
Przykładem mogą być Niemcy czy państwa powstałe po wygaśnięciu Cesarstwa Austro-Węgierskiego, a także państwa nowsze, które powstały po procesach niepodległościowych.
Bardzo trudno o idealne relacje między narodem a państwem, stąd liczne napięcia terytorialne w obrębie tego samego kraju. Dlatego wielu z nich opowiada się za decentralizacją kompetencji, poszukując w ten sposób stanowiska pośredniego. Z jednej strony uznawana jest przynależność do szerokiej wspólnoty politycznej, z którą mamy wiele więzi. Ale z drugiej, peryferyjne terytorium ma swobodę działania w pewnych obszarach, nad którymi może sprawować własną suwerenność.
